Blog

"Juf, ik moet nog een thermometer tekenen."

Deze uitspraak heeft niets met ziekte of koorts te maken, maar wel met aangeven hoe goed de focus van Elke is om aan de slag te gaan met rekenen of spelling.  Het gaat om werken met schaalvragen of thermometer om de mate van concentratie aan de geven. Ook goed te gebruiken voor thuisonderwijs of huiswerk.

Werken met een thermometer: een simpele tool voor betere concentratie

Stel je voor: je kind komt binnen voor een les, maar de focus is ver te zoeken. Herkenbaar? Als kindercoach en remedial teacher gebruik ik vaak een ’thermometer’ of schaalvraag om dit aan te pakken. Het is een eenvoudige, visuele manier om kinderen zelf inzicht te geven in hun concentratie, emoties of energie. In dit blog deel ik een echt verhaal uit mijn praktijk, speciaal voor ouders van basisschoolkinderen. Het laat zien hoe zo’n tool niet alleen helpt bij leren, maar ook bij het omgaan met uitdagingen zoals dyslexie of concentratieproblemen.

Het verhaal van Elke

Elke was een slimme meid van gemiddeld intelligente niveau, maar ze worstelde enorm. Door haar ernstige dyslexie en concentratieproblemen kwam ze in de klas moeilijk mee. Sommige lessen ging het prima, andere dagen was er geen land met haar te bezeilen.

Ik introduceerde een klein whiteboard met een zelfgetekende thermometer: een schaal van 1 tot 10. Elke mocht met een pijltje aangeven hoe goed haar concentratie die dag was. Ze noteerde erbij: ‘rekenen: 5’ of ‘spelling: 8’. Dit werd onze graadmeter – voor haar én voor mij.

  • Bij een 8 of hoger: We konden direct aan de slag met de lesstof.
  • Bij een 4 of 5: Tijd voor actie! We brainstromden samen: wat helpt vandaag? Vaak was beweging de sleutel, zoals overgooien met een bal of ballon, of tafels oefenen terwijl we een bal heen en weer gooiden.
  • Bij een 3 of lager: Leren had geen zin. Dan vroeg ik: “Wat maakt dat je concentratie zo laag is?” Het kon gaan om spanning door Sinterklaas, of zorgen omdat papa ziek was. We praatten erover, of ze maakte een tekening voor hem. Soms deden we een ontspannend concentratiespelletje, zoals ademhalingsoefeningen of een kort verhaal vertellen.

Aan het einde van de les checkten we de thermometer opnieuw. Was de score gestegen? Wat had geholpen? Elke nam dit altijd serieus en gaf zichzelf vaak een positieve beoordeling – soms zelfs een 10! Voor mij als coach was het fijn om niet te ’trekken’ aan een kind dat niet klaar is om te leren. Bij een matige 5 of 6 bleek vaak nog ruimte voor verbetering: een bewegingsbreak of even ventileren, en hoppa, naar een 7 of 8.

Leuk detail: ik had een kant-en-klare thermometer kunnen gebruiken, maar Elke vond het finer om hem zelf te tekenen. Ik vergat het soms, maar dan herinnerde zíj me eraan: “Juf, ik moet nog een thermometer tekenen!” – zelfs halverwege de les.

Breder inzetten: de thermometer gebruiken bij emoties

Behalve voor concentratie kun je een thermometer, ladder of schaal ook gebruiken bij boosheid, verdriet, een ‘vol hoofd’ of andere emoties. Voor kinderen is dit een makkelijke, visuele manier om hun gemoedstoestand inzichtelijk te maken. Het is een fijn instrument om verder door te vragen: “Wat maakt dat je vandaag een 4 voelt?”

Handig is om per kind te bepalen bij welke score er nog gewerkt kan worden. Voor Elke was een 6 bij concentratie vaak de grens; bij een 5 werd het al lastig en kozen we voor een break. Een jongen als Thomas, met wie ik de schaal inzette voor een vol hoofd, kon bij een 5 nog wel door – even springen op de trampoline en hij was er weer bij. Ronnie gebruikte de thermometer voor zijn boosheid: bij een 7 kon hij nog een time-out nemen en afkoelen, maar bij een 8 was hij al te ver heen en hadden we meer tijd nodig om te kalmeren.

Waarom dit werkt voor jouw kind

Deze schaalvraag helpt kinderen zoals Elke, Thomas of Ronnie om:

  • Zelfinzicht te krijgen: Ze leren hun eigen gevoelens benoemen en begrijpen.
  • Maatwerk te bieden: Als ouder of leerkracht zie je direct waar de knelpunten zitten – is het vermoeidheid, zorgen, boosheid of iets anders?
  • Motivatie te boosten: Door beweging, praten of spelletjes stijgt de ‘score’ vaak snel, wat succeservaringen oplevert.

Thuis kun je dit makkelijk proberen: teken samen een schaal of ladder op papier en vraag aan het begin van huiswerk of een spannende dag: “Hoe vol is je batterij vandaag op een schaal van 1-10?” Kijk samen: bij welk getal heeft je kind nog ruimte om door te werken? Is een korte trap op en neer rennen, springen op de trampoline of een klein spelletje genoeg? Of is het tijd voor een grotere pauze, of zelfs toegeven: “Vandaag is het genoeg, we proberen het morgen opnieuw.” Met een ladder of thermometer maak je dit op een leuke, kindvriendelijke manier inzichtelijk – zonder gedoe of discussie.

Heb jij ervaring met zulke tools? Of wil je tips voor jouw kind bij concentratieproblemen, dyslexie, faalangst of emoties? Neem contact op voor persoonlijke coaching of remedial teaching. Samen maken we leren en opgroeien leuker en makkelijker!

Wil je van gedachten wisselen hoe je dit zelf aan kan pakken bij je kind of heb je toch liever professionele begeleiding? Neem vooral vrijblijvend contact op.

© Copyright Kinderpraktijk Kirikou 2025 | Privacyverklaring | Websiteontwerp WIES.